میلاد باقری

 

کفیل یا ضامن کیست و چه وظایفی دارد؟

در این مقاله به موضوع کفیل یا همان ضامن می پردازیم

یکی از موضوعاتی که ممکن است در طول زندگی با آن مواجه شویم بحث درخواست از کسی برای اینکه کفیل ما شوند یا بالعکس دیگران از ما بخواهند که کفیل یا ضامن آنها شویم.

ادامه مطلب /کلیک نمایید...

مواقعی بعضا در طول زندگی ما پیش می آید که بنا به دلیلی به عنوان متهم گذرمان به دادگاه می افتد و در جریان پرونده ای تا رسیدگی نهایی قاضی رسیدگی کننده به پرونده آزادی ما را موقتا منوط به معرفی کفیل می کند.یعنی تا کسی را به عنوان ضامن معرفی نکنیم از آرادی ما خبری نخواهد بود ولو اینکه مرتکب جرمی هم نشده باشیم اما قاضی چاره ای ندارد این دستور و تکلیفی است که قانون بر عهده وی گذاشته است و قاضی نیز نظر به دلایل و اهمیت موضوع مجبور به صدور دستور معرفی کفیل است تا شما را آزاد کند.

در تعریف عقد کفالت ماده 734 قانون مدنی بیان داشته است که :”کفالت عقدی است که به موجب آن احد طرفین در مقابل طرف دیگر احضار شخص ثالثی را تعهد می‌کند.متعهد را کفیل، شخص ثالث را مکفول و طرف دیگر را مکفول له می‌گویند.”

به زبان ساده کفیل کسی است که  متعهد می شود هر وقت طلبکار، بدهکار را خواست به دست او بدهد و به کسى که اینطور متعهدمى شود کفیل میگویند.

 آیا هر کسی می تواند کفیل یا ضامن دیگری بشود به عبارت دیگر کفیل باید چه مشخصات یا ویژگی داشته باشد؟

کفالت هر کسی در دادگاه‌ها پذیرفته نمی‌شود. اعتبار کفیل باید به تشخیص مقام قضایی صادرکننده قرار برسد و پرداخت مبلغ کفالت محل تردید نباشد.

قاضی برای اطمینان از اعتبار کفیل بسته به اهمیت موضوع یا پرونده ای که در دست رسیدگی دارد مدارکی را از کفیل می خواهد.

 معمولا با کارت شناسایی و فیش حقوقی اشخاصی که کارمند یا مستخدم اداره‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی هستند یا با پروانه کسب، سند مالکیت اتومبیل یا خانه، کارت بازرگانی و امثال آن اعتبار کفیل احراز می‌شود.

قاضی حتی می‌تواند اعتبار کفیل را از طریق پاسگاه انتظامی و تحقیق از مطلعان به دست آورد.اما در عمل به دلیل تراکم بیش از حد پرونده های موجود در دادگستری به ندرت پیش می آید که این تحقیق صورت گیرد.

وقتی قرار است کسی کفیل با ضامن دیگری شود به یک مبلغ معینی متعهد می گردد یعنی از کفیل تعهد گرفته می شود اگر مکفول را در موعد و زمان مقرر که دادگاه تعیین می کند معرفی نکند مبلغ یاد شده از او گرفته خواهد شد.

مبلغ کفالت بر چه اساسی تعیین می گردد؟

تعیین مبلغ وجه‌الکفاله بستگی به شرایط پرونده دارد.

 قاضی با توجه به میزان مجازات قانونی عمل ارتکابی از سوی متهم  و خسارات وارده به شاکی و سایر علل و عوامل موثر مانند شخصیت متهم سابقه و وضعیت جسمی او و… در مورد میزان مبلغ ریالی وجه‌ الکفاله تصمیم می‌گیرد.

در هر صورت مبلغ ریالی قرار تامین کفالت از خسارت‌هایی که به مدعی خصوصی یا شاکی وارد شده است، کمتر نخواهد بود.

کفیل چه تکالیفی در برابر قاضی دارد؟

اگر برای کفالت از شخصی در دادگاه حاضر شدید، اطلاع داشته باشید که تکالیف سختی را پذیرفته‌اید که اگر در انجام آن ناتوان باشید، پیامدهای مالی برای شما خواهد داشت.

پس از صدور قرار قبولی کفالت توسط قاضی و امضای آن توسط کفیل و قاضی، با درخواست کفیل رونوشت یا کپی این تفاهم‌نامه به کفیل داده می‌شود.

 اگر متهم در مواقعی که حضورش نزد قاضی ضروری است، برای مثال بازپرس او را برای تفهیم مفاد گزارش پلیس یا تحقیقات محلی یا نظریه کارشناس یا مواجهه حضوری و… احضار کند باید به موقع حاضر شود.

البته باید توجه داشت که ممکن است در جریان رسیدگی به پرونده، چه در دادسرا و چه در دادگاه، بارها متهم احضار شود و هر بار حضورش ضروری باشد، کفیل نمی‌تواند با استناد به اینکه متهم یک مرتبه نزد قاضی حاضر شده از خودش رفع مسئولیت کند.

اگر کفیل در میانه راه از ادامه این تکلیف پشیمان شد، پرونده در هر مرحله‌ای که باشد، کفیل می‌تواند با معرفی و تحویل متهم از قاضی رسیدگی‌کننده به پرونده درخواست رفع مسئولیت کند؛ در غیر این صورت کفالت تا زمانی ادامه پیدا خواهد کرد که متهم از اتهام وارده تبرئه یا پرونده مختومه یا اینکه متهم محکوم و اجرای حکم محکومیت وی آغاز شود.

وجه الکفاله چه زمانی پرداخت خواهد شد؟

در صورت فرار متهم یا دسترسی نداشتن به او

در مواردی که حضور متهم ضروری تشخیص داده شود. اگر کفیل ادعا کند که متهم متواری شده و دسترسی به او ندارد مسولیت از وی ساقط نمی شود یلکه ملزم به پرداخت وجه‌الکفاله خواهد بود. با این توضیح که به کفیل اخطار می‌شود ظرف مدت 20 روز متهم را تحویل دهد. در صورت ابلاغ واقعی( در مقابل ابلاغ قانونی) اخطاریه و ناتوانی در تحویل و تسلیم متهم ، به دستور رئیس حوزه‌ قضایی وجه‌الکفاله اخذ خواهد شد.

خواستن متهم از کفیل جز موردی که حضور او برای تحقیقات یا محاکمه یا اجرای حکم ضرورت دارد، ممنوع است.

در صورت صدور دستور اخذ وجه‌الکفاله، کفیل می‌تواند مثل متهم و وثیقه‌گذار در مهلت مقرر به دادگاه تجدید نظر شکایت کند که این مهلت 10 روز از تاریخ ابلاغ دستور رئیس حوزه‌ قضایی است.

بنابراین،کفیل با کفالت از مکفول، مسئولیت‌های سنگینی را قبول می‌کند که انجام ندادن آن ممکن است به ضبط وجه‌ الکفاله منتهی شود. البته باید این را هم گفت که اگر متهم با عذر موجه نزد قاضی حاضر نشود برای مثال همسر متهم فوت کرده یا در توقیف بوده یا اینکه به واسطه حوادث قهری نتوانسته نزد قاضی حاضر شود، کفیل مسئولیتی نخواهد داشت.

مسولیت کفیل در چه موارد یا حالت هایی خاتمه می یابد؟

برابر ماده 746 قانون مدنی تعهد کفیل در موارد ذیل خاتمه خواهد یافت:

در صورتی که متهم را به نخوی که تعهد شده خاضر و تحویل دهد

هر وقت خود متهم در موعد مقرر بدون دخالت کفیل حاضر شود

در صورتی که بدهی یا ذمه مدیون یا متهم یا به عبارت بهتر ذمه مکفول بری و منتفی شود

در صورت فوت متهم

هر گاه طلبکار از بدهی خود بگذرد.

اگر کسى به زور بدهکار را از دست طلبکار رها کند، چنانچه طلبکار دسترسى به او نداشته باشد، کسى که بدهکار را رها کرده، باید او را بدست طلبکار بدهد.در این مقاله به تعریف کفیل یا ضامن و وظایف و مسولیت های او پرداختیم.

 

منبع:www.Milad-Bagheri.ir