جرم دسترسی غیر مجاز در ماده اول قانون جرایم رایانهای آمده است. شاید این جرم در نگاه اول چندان برایتان ملموس و آشنا نباشد. لذا در این مقاله سعی بر آنست که دزدی از اطلاعات گوشی موبایل و سرک کشیدن در موبایل دیگران را برایتان توضیح دهیم.
با گسترش روزافزون فناوریهای دیجیتال گاهی حریم خصوصی اشخاص تحتتاثیر قرار میگیرد. امروزه بسیاری از اطلاعات شخصی، خانوادگی، شغلی و … در وسایل الکترونیکی مثل گوشی موبایل، تبلت، رایانه و… نگهداری میشود که دسترسی سایر افراد به این اطلاعات مصداق نقض حریم خصوصی افراد بهحساب میآید. لذا قانونگذار در سال ۱۳۸۸ قانونی به نام «قانون جرایم رایانهای» تصویب کرد که در ماده ۱ آن از حق محرمانگی دادهها حمایت کرد.
هرکس بهطور غیرمجاز به دادهها یا سامانههای رایانهای یا مخابراتی که بهوسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی یابد به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
همانطور که مشاهده میکنید قانونگذار دسترسی غیرمجاز به سامانه رایانهای یا مخابراتی یا دادهها را در صورت وجود شرایط زیر جرم میداند:
این دسترسی بدون اجازه شخص باشد؛ بنابراین درمواردیکه خود شخص، اذن به مشاهده داده یا ورود به سامانه را میدهد، جرمی رخ نمیدهد.
داده ها یا سامانه برخوردار از تدابیر امنیتی باشند، چرا که حمایت قانونی شامل افرادی میشود که خودشان حداقلی از امنیت را برای حریم خصوصیشان قائلاند؛ برای مثال اگر سامانه مدنظر گوشی همراه یا رایانه شخصی است، دارای رمز عبور باشد که مرتکب با گذر از این تدابیر امنیتی مجرم شناخته خواهد شد.
این ماده بهطور گسترده هم شامل زمانی میشود که شخصی در دنیای واقعی رمز عبور شما را بهنحوی بشکند و به اطلاعات سامانه دسترسی پیدا کند و هم زمانیکه در فضای مجازی از طرقی مثل هک و عبور از تدابیر امنیتیتان به اطلاعات دسترسی پیدا کند. حال گذر از این تدابیر امنیتی میتواند از طرق مختلف صورتبگیرد؛ چه بهصورت فنی و با استفاده از نرمافزار، چه بهصورت غیر فنی مثل فریبدادن شخص برای در اختیار گذاشتن نام کاربری و رمز عبور که قانونگذار بین این دو مورد تفاوتی قائل نشدهاست.
همانطورکه از ماده فوق پیداست، هم دسترسی به سامانه و هم دسترسی به دادهها (در صورت وجود سایر شرایط) جرم میباشد؛ بنابراین اگر فردی از تدابیر امنیتی شما عبور کند و وارد سیستم شود، حتی بدون اینکه اطلاعاتی را مشاهده کند، عمل وی جرم و قابل مجازات میباشد.
توضیح چند اصطلاح
داده: منظور کد و علامتهایی است که پس از پردازش تبدیل به اطلاعات (دیتا) میشود (مواردی مانند عکس و فیلم و نوشتارهای شخصی و… در برمیگیرد.
سامانه: طبق تعریف کنوانسیون بوداپست، دستگاه یا مجموعهای از دستگاههای بههم پیوسته میباشد که یک یا چند مورد از آنها مطابق یک برنامه، پردازش خودکار را انجام میدهد (مواردی مانند گوشی همراه، رایانه و… را در برمیگیرد اما فلش، cd و موارد مانند آن که پردازش خودکار انجام نمیدهند را شامل نمیشود.
منبع:www.MILAD-BAGHERI.ir
