حکم فرار از تصادف رانندگی
بسیاری از مردم می پرسند ، اگر کسی از صحنه تصادف فرار کند ضمانت اجرای آن چیست؟ به عبارت دیگر چه مجازات یا تنبیهی برای کسی که بعد از تصادف محل حادثه یا صحنه تصادف را ترک می کند در نظر گرفته خواهد شد؟ اگر راننده متواری بعدا خود را به مقامات قانونی معرفی کند توفیری به حالش خواهد کرد؟ به عبارت دیگر در مجازاتش تخفیفی قائل خواهند شد؟ و …
متاسفانه همه ما به کرات دیده و شنیده ایم که راننده ای بی مسئولیت در اقدامی خلاف اخلاق و قانون در پی حادثه رانندگی مصدوم را رها کرده است که در بیشتر موارد همین بی توجهی و دیر رساندن مصدوم به بیمارستان منجر به فوت یا صدمات جبران ناپذیری شده است
برای پاسخ به این سوال که مجازات فرار از صحنه تصادف چیست؟ باید قائل به تفکیک شد
با این توضیح که اگر تصادف حادث شده منجر به جرح کسی نشده باشد یا به عبارت قانونی غیر جرحی باشد ،مثل این که دو وسیله نقلیه با هم تصادف کنند و کسی آسیبی نبیند و فقط خسارتی به خودروی طرفین یا یکی از آنها وارد شود، در این موارد فرار از صحنه تصادف جرم نیست
اما بدیهی است مالک خودروی آسیب دیده با برداشتن شماره پلاک خودرو متخلف (مقصر) می تواند در مراجع قضایی برای جبران خسارت اقامه دعوی حقوقی کند بعبارتی اینگونه تصادفات با فرض متواری شدن راننده مقصر ضمانت کیفری ندارد
اما اگر تصادف منجر به جراحت یا فوت شخصی شود فرار از صحنه تصادف و عدم کمک به مصدوم جرم است و قانونگذار در این خصوص به درستی سخت گیری کرده است
در این خصوص با هم مروری بر قانون مجازات اسلامی -بخش تعزیرات – می کنیم
ماده ۷۱۴: هرگاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (اعم از وسایط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه ازناحیه اولیای دم محکوم می‌شود
ماده ۷۱۵: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده (۷۱۴) موجب مرض جسمی یا دماغی که غیرقابل علاج باشد و یا از بین رفتن یکی از حواس یا از کار افتادن عضوی از اعضای بدن که یکی‌از وظایف ضروری زندگی انسان را انجام می‌دهد یا تغییر شکل دایمی عضو یا صورت شخص یا سقط جنینی شود مرتکب به حبس از دو ماه تا یک سال و به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدوم محکوم می‌شود
ماده ۷۱۶: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده (۷۱۴) موجب صدمه بدنی شود که باعث نقصان یا ضعف دایم یکی از منافع یا یکی از اعضای بدن شود و یا باعث از بین رفتن قسمتی از عضو مصدوم گردد، بدون آنکه عضو از کار بیافتد یا باعث وضع حمل زن قبل از موعد طبیعی شود مرتکب به حبس از دو ماه تا شش ماه و پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدوم محکوم خواهد شد
ماده ۷۱۷: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده (۷۱۴) موجب صدمه بدنی شود مرتکب به حبس از یک تا پنج ماه و پرداخت دیه درصورت مطالبه از ناحیه مصدوم محکوم می‌شود
ماده ۷۱۸: در مورد مواد فوق هرگاه راننده یا متصدی وسایل موتوری در موقع وقوع جرم مست بوده یا پروانه نداشته یا زیادتر از سرعت مقرر حرکت می‌کرده است یا آنکه دستگاه موتوری را با وجود نقص و عیب مکانیکی مؤثر در تصادف به کار انداخته یا در محل هایی که‌برای عبور پیاده رو علامت مخصوص گذارده شده است، مراعات لازم ننماید و یا از محل‌هایی‌که عبور از آن ممنوع گردیده است رانندگی نموده به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در مواد فوق محکوم خواهد شد. دادگاه می‌تواند علاوه بر مجازات فوق مرتکب را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی یا تصدی وسایل موتوری محروم نماید .( منظور از بیش از دو سوم حداکثر مجازات این است که مجازات بین 2تا 3 حبس تعیین می گردد.)
ماده ۷۱۹: هرگاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مأمورین انتظامی از این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در مواد (۷۱۴) و (۷۱۵) و (۷۱۶) محکوم خواهد شد. دادگاه نمی‌تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید
بنابراین همانطورکه در ماده 719 تصریح شده است ، در صورت فرار از صحنه تصادف
اولا- قاضی بر طبق قانون اجازه ندارد مجازات حبس را کاهش یا تخفیف دهد
ثانیا -قاضی مکلف است که شخص خاطی را به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مندرج در قانون محکوم نماید (یعنی بین دو تا سه سه سال)
بنابراین این دست از رانند گان که از صحنه تصادف فرار می کنند و مصدوم را به مراکز درمانی نمی رسانند آگاه باشند که مجازات قانونی سختی در انتظار آنان خواهد بود.
سئوالی که غالبا از سوی چنین رانندگانی یا بستگان ایشان که در مرحله بدوی یا همان دادگاه نخستین به دو سال زندان و یا بیشتر محکوم شده اند می شود اینست که اگر رضایت شاکی یا اولیاء دم را بگیریم امکان رهایی از مجازات زندان وجود دارد؟
تاثیر گذشت یا عدم گذشت خانواده مقتول ( اولیاء دم ) بر مجازات فرار از صحنه تصادف
در صورت گذشت شاکی یا اولیاء دم با توجه به فرار از صحنه تصادف به موجب ماده 719 یاد شده قاضی نمی تواند در این مورد تخفیف بدهد
در چنین مواردی که اولیاء دم یا شاکی گذشت نمی کنند در صورت وجود سایر جهات مخففه به شرح مقرر در ماده 38 قانون مجازات اسلامی ازجمله ندامت ، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری و سایر شرایط مقرر در ماده 40 قانون مجازات اسلامی ( 1- پیش بینی اصلاح مرتکب 2- جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران 3- فقدان سابقه کیفری موثر ) قاضی می تواند با استناد به ماده 46 قانون مجازات اسلامی تمام یا قسمتی از مجازات حبس را از یک تا پنج سال معلق نماید.
همچنین به استناد رای وحدت رویه شماره 746 هیات عمومی دیوان عالی کشور ناظر بر ماده 68 قانون مجازات اسلامی قاضی اختیار دارد درمورد مجازات فرار از صحنه تصادف حکم به مجازات جایگزین حبس بده
مجازات های جایگزین حبس عبارت از
1-دوره مراقبت
2-جزای نقدی
3-خدمات عمومی رایگان
4- جزای نقدی روزانه
5- محرومیت از حقوق اجتماعی
چند نکته آموزشی -حقوقی دررابطه با تصادفات منجر به جرح یا فوت
از جابجایی وسیله نقلیه از صحنه حادثه خودداری نماید مگر اینکه برای کمک رساندن به شخص مصدوم امکان توسل به طرق دیگر نباشد
به هیچ عنوان صحنه تصادف را ترک نکنید زیرا بواسطه فرار از صحنه تصادف همانطور که گفته شد از ظرفیتهای قانونی موجود برای تخفیف مجازات محروم خواهید شد
تا جاییکه امکان دارد از حمل مصدوم حادثه توسط خودرو شخصی اجتناب نمایید و بوسیله اورژانس مصدوم را به مراکز درمانی منتقل نمایید
درمان کلیه مصدومان حوادث رانندگی به موجب قانون رایگان می باشد اما مقدمه آن ، این است که مصدوم حتما توسط امبولانس به مراکز درمانی منتقل شود
منبع:www.Milad-Bagheri.ir
